EHRM: Vergeetrecht geldt ook voor (nieuws) websites

recht-om-vergeten-te-worden

Het recht om vergeten te worden, of het vergeet-recht, wordt meestal gebruikt tegen zoekmachines zoals Google, Bing en Yahoo, om bepaalde zoekresultaten te verwijderen. Het Europese Hof voor de Rechten van de Mensen (EHRM), erkent echter in de kwestie Biancardy v. Italy op 25 november 2021 dat het recht om vergeten te worden ook gebruikt kan worden tegen (nieuws-) websites. Dat betekent dat u ook een website rechtstreeks kunt verzoeken om bepaalde websites te delisten. Een belangrijk nieuw wapen om van negatieve zoekresultaten af te komen.

Het recht om vergeten te worden.

Het recht om vergeten te worden komt voort uit het Costeja arrest uit 2014. Die kwestie draait om het volgende. De heer Costeja is de jaren 90 failliet gegaan. Als iemand in Google naar zijn naam zoekt dan worden een aantal resultaten getoond met informatie over dat faillissement. De heer Costeja wenst daar niet eindeloos aan herinnerd te worden en verzoekt Google om deze resultaten niet meer weer te geven. Op 13 mei 2014 besluit het Hof van Justitie (HvJ), de hoogste EU rechter, dat zoekmachines in beginsel verplicht zijn om bepaalde resultaten te blokkeren wanneer gezocht wordt naar de naam van een persoon. De zoekmachine mag zo’n vergeet-mij verzoek alleen weigeren als er dringende redenen zijn om de betreffende resultaten weer te geven. Tegenwoordig is het recht om vergeten te worden onderdeel van artikelen 17 en 21 AVG.

Het vergeet recht leidt er niet toe dat de betreffende gegevens verwijderd worden van het internet. De URL’s worden alleen niet meer weergegeven in de zoekresultaten wanneer gezocht wordt naar een naam. Dat betekent dat de informatie nog steeds gevonden kan worden door de URL in te typen, of door een andere zoekopdracht te gebruiken. Bijvoorbeeld het artikel “Jan is een dief”, zal niet meer gevonden worden met de term “Jan”, maar wel als men zoekt op “dief”. Het recht om vergeten te worden verhelpt daarom 99% van de negatieve gevolgen van informatie op internet. De meeste mensen gebruiken namelijk een naam als zij zoeken naar informatie over een persoon. Door de betreffende informatie te blokkeren bij zo’n zoekopdracht, kan de informatie alleen gevonden worden door zeer gedreven zoekers. Tegelijkertijd blijft de informatie wél op internet staan, waardoor het recht op vrijheid van meningsuiting vrijwel niet wordt aangetast.

The right to be forgotten is dus een zeer specifiek instrument. Het voordeel ervan is dat een vergeetrecht-verzoek in beginsel moet worden toegewezen. Ook informatie die wél rechtmatig op een website staat kan succesvol “vergeten” worden. Daarom is het in sommige gevallen makkelijker dan de website eigenaar zélf te vragen de informatie te verwijderen. Daarom maken jaarlijks tienduizenden mensen gebruik van het vergeetrecht.

EHRM Biancardy v. Italy: Ook vergeetrecht tegen (nieuws-) websites.

Normaal gesproken vraagt men een websitehouder om verwijdering van onrechtmatige informatie. Zo’n verzoek wordt zeer zwaar getoetst omdat verwijdering een zware inbreuk is op de vrijheid van meningsuiting. De informatie is dan niet meer toegankelijk. In Biancardy v. Italy erkent het EHRM dat (nieuws-)websites ook gedwongen kunnen worden om bepaalde artikelen te delisten,

Delisten of de-indexen betekent dat de (nieuws-) website stappen onderneemt om te voorkomen dat zoekmachines de bepaalde pagina indexeren. Dat kan bijvoorbeeld door een noindex-tag op te nemen in de meta tags, of door een verzoek in te dienen bij de zoekmachine. Door een artikel te delisten zal de informatie alleen nog gevonden worden door personen die daadwerkelijk geïnteresseerd zijn in het onderwerp en gemotiveerd zijn om die informatie te verkrijgen. Tegelijkertijd wordt de informatie ook niet permanent van het internet verwijderd, zodat delisten een veel minder zware inbreuk maakt op de vrijheid van meningsuiting.

Het EHRM noemt geen specifieke criteria voor de beoordeling van een delisting verzoek bij een (nieuws-) website. Het ligt voor de hand om aan te sluiten bij de criteria die gelden voor een vergeetrecht verzoek bij een zoekmachine. Immers, met delisting wordt in feite hetzelfde resultaat bereikt. Dat betekent ook dat een delistingverzoek véél sneller toegewezen zal worden dan een verwijderingsverzoek. De vrijheid van meningsuiting wordt namelijk veel minder ver ingeperkt.

Conclusie

Een delisting-verzoek is een belangrijk nieuw wapen in de strijd tegen negatieve informatie op het internet. Niet alleen zoekmachines kunnen worden verzocht om gegevens te blokkeren. Ook de websiteeigenaar kan direct worden verzocht een blokkade op te werpen. Het verschilt per situatie welk middel het beste ingezet kan worden.

Wilt u graag negatieve informatie van internet verwijderen? Leg uw casus vrijblijvend voor aan Stephan Mulders, advocaat bij Van Diepen Van der Kroef advocaten.